کد مطلب:106699 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:158

[صفحه 393]

از جمله سفارشهای امام (ع) به عبدالله بن عباس هنگامی كه او را در بصره به جای خود گمارد: طیره بر وزن فعله: از طیران در مورد سبكی و آنچه بی قرار است به كار برده می شود، و طیره از تطیر به معنای نامیمون بودن نیز آمده است. (در برخورد با مردم و مجالست و حكومت خود گشاده رو باش، مبادا به خشم خدا رفتار كنی زیرا آن از كم خردی و اعمال شیطان است، و بدان كه هر آنچه تو را به خدا نزدیك كند از آتش دورت می كند، و آنچه از خدا دورت سازد تو را به آتش نزدیك می كند). امام (ع) ابن عباس را به چند فضیلت اخلاقی امر كرده است: 1- با مردم گشاده رو باشد. مقصودش از آن، خوش برخوردی و گشاده رویی است و همنشینی، كنایه از فروتنی و حكم و داوری، كنایه از دادگری است، زیرا دادگری شامل تمام مردم می شود، اما ستمكاری، تنگنایی است كه همه كس آن را پذیرا نیست. 2- او را از خشم برحذر داشته است، این خود دستور به داشتن فضیلت پایداری و بردباری است. و او را با عبارت: فانه طیره من الشیطان از خشم برحذر داشته است، یعنی (خشم در اثر) سبك مغزی است كه از شیطان ریشه می گیرد، و یا از صفاتی است كه مردم، صاحب آن را نامیمون و ناپسند می شمارند. خشم را به شی

طان نسبت داده است تا از آن دوری كنند، البته مقصود خشم بی مورد است و این عبارت صغرای قیاس مضمری است كه كبرای مقدر آن چنین است: و هر چه آنطور باشد دوری از آن لازم است. آنگاه امام (ع) او را بر آنچه باعث نزدیكی وی به خدا، و در نتیجه باعث دوری او از آتش جهنم می گردد، وادار ساخته است، و همچنین از آنچه كه او را از خداوند دور می كند و در نتیجه باعث نزدیكی وی به آتش دوزخ است برحذر داشته است. و این هر دو قسمت عبارت صغرا برای دو قیاس مضمری هستند كه كبرای مقدر نخستین قیاس چنین است: و هر چه باعث دوری تو از آتش دوزخ است باید بدان پایبند باشی، و كبرای مقدر قیاس دوم نیز چنین است و هر آنچه باعث نزدیكی تو به آتش دوزخ است باید از آن دوری كنی. توفیق به دست خداست.

صفحه 393.